Cody Friesen, phó giáo sư tại trường Arizona State University, vừa giành giải thưởng năm nay của Lem Lemelson-MIT cho sáng chế tấm pin năng lượng mặt trời của mình đã tạo ra nước uống sạch từ không khí và độ ẩm. Giải thưởng trị giá 500.000 đô la, được công bố trong hội nghị EmTech MIT của MIT Technology Review hôm qua, “công nhận những cá nhân, những người đã biến những ý tưởng thành những phát minh cải thiện thế giới nơi chúng ta đang sống”.
Friesen đã phát minh ra công nghệ và thành lập công ty Zero Mass Water tại Phoenix, Arizona. Cho đến nay, ông đã vận chuyển nước cho dân cư ở hơn 30 quốc gia trên khắp sáu châu lục. Ông đang sử dụng số tiền thưởng của mình để lắp đặt thêm 200 tấm pin ở Bahia Peteita, Colombia, với sự giúp đỡ của Tổ chức Bảo tồn Quốc tế, nơi sẽ cung cấp ba lít nước mỗi người mỗi ngày.
Khi phát minh ra SOURCE Hydropanels, Cody nhận thấy rằng áp lực nước đến từ nhiều dạng khác nhau và các giải pháp tùy chỉnh là cần thiết cho mỗi phần cơ sở hạ tầng mới. Với bằng tiến sĩ về khoa học và kỹ thuật vật liệu, ông đã nhắm đến việc tạo ra một giải pháp duy nhất cho tất cả các điều kiện khác nhau, bao gồm ô nhiễm nước, hạn hán, khoảng cách và ô nhiễm, điều đó sẽ khiến nước dễ dàng tiếp cận mọi người và cung cấp cho những khu vực đang gặp khó khăn với nước.
Các bảng kết quả là độc nhất ở chỗ chúng hoạt động hoàn toàn ngoài lưới, không sử dụng điện hoặc cơ sở hạ tầng và có thể được sử dụng bởi bất kỳ ai trên hành tinh này, ngay cả ở những khu vực xa xôi nhất. Theo kế hoạch, công nghệ này có thể tạo ra nước sạch từ ánh sáng mặt trời và không khí trong nhiều môi trường khác nhau, ngay cả trong các sa mạc có độ ẩm tương đối thấp chỉ với 5%. Mỗi hydropanel được kết nối duy nhất với một mạng lưới toàn cầu để công ty có thể giám sát và tối ưu hóa sản xuất nước từ trung tâm hoạt động của họ. Người dùng cũng có thể theo dõi mực nước bằng một ứng dụng.
Các tấm pin đã bị chỉ trích bởi những người hoài nghi rằng máy tạo độ ẩm được tán dương. Nhưng chuyên gia và nhà tư vấn về nước từ không khí Roland Wahlgren, từ Atmoswater Research ở Vancouver, Canada, đã kiểm tra và nói rằng đó là một công nghệ hữu hiệu.
“Sản phẩm của Water Zero Mass Water là một máy hút ẩm được xây dựng là có mục đích”, anh ấy giải thích, “sử dụng chất hút ẩm để thu hơi nước từ không khí”. Năng lượng mặt trời được sử dụng để giải phóng nước từ chất hút ẩm để nó có thể được ngưng tụ và xử lý (sử dụng ozone) theo tiêu chuẩn chất lượng nước uống.
Wahlgren lưu ý rằng việc cài đặt phụ thuộc vào các trình cài đặt SOURCE, do đó không có tùy chọn tự làm, và chúng cần phải được sửa chữa, vì thế không thể sử dụng được chúng trên thuyền di động hoặc đoàn lữ hành. Nhưng ông nói công ty rằng “Có vẻ như có một hệ thống nước từ không khí được thiết kế tốt, chắc chắn, đáng tin cậy. Nó là mô-đun vì vậy nên các khối lượng nhu cầu nước hàng ngày khác nhau sẽ được cung cấp. Các mức dịch vụ của họ dường như khá cao để đảm bảo việc cài đặt được thực hiện đúng cách và duy trì hoạt động trong thời gian dài”.
Các hydropanels chỉ thu nhận các phân tử nước tinh khiết từ không khí, sau đó được khoáng hóa bằng magiê và canxi để làm cho nước có thể uống an toàn. Nó có tuổi thọ trong 15 năm, tại thời điểm đó, công ty khuyên bạn nên nâng cấp một số thành phần nhất định để kéo dài tuổi thọ của nó hơn nữa. Mặc dù các tấm hydropanels có thể được mua bởi các doanh nghiệp và chủ nhà, Friesen vẫn rất tận tâm để cung cấp chúng cho các cộng đồng chưa được phục vụ trong một mô hình nước dưới dạng dịch vụ.
“Như là một nhà phát minh, chúng tôi có trách nhiệm đảm bảo công nghệ của mình phục vụ tất cả nhân loại, không chỉ đơn giản là giới thượng lưu”, ông nói trong một tuyên bố. “Vào cuối ngày, công việc của chúng tôi sẽ là về tác động và sự công nhận này thúc đẩy chúng tôi tiến lên khi chúng tôi triển khai SOURCE Hydropanels để thay đổi mối quan hệ của con người với nước trên toàn cầu”.
Để cung cấp công nghệ cho các cộng đồng đang sống trong môi trường nước bị ô nhiễm, công ty sẽ xây dựng mối quan hệ đối tác trên khắp thế giới, bao gồm Ngân hàng Phát triển Châu Á, Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ và Cơ quan Năng lượng Tái tạo Úc.
Nhiều câu chuyện kì diệu đã nảy sinh ra từ phát minh. Chẳng hạn, khi cơn bão Maria tấn công Puerto Rico và khiến 50% hòn đảo không được tiếp cận với nước uống, Zero Mass Water đã hợp tác với các tổ chức phi chính phủ để đưa hydropanels đến ba khu vực chữa cháy ở vùng sâu vùng xa để khôi phục nước cho những người chịu tác động đầu tiên và cộng đồng của họ.
Thông qua quan hệ đối tác với Nhà máy gia tốc khí hậu thông minh Caribbean, họ đã lắp đặt hydropanels tại Bệnh viện Nhi khoa Đại học West Indies, cung cấp nước sạch cho bệnh nhân trẻ nhất bệnh viện và gia đình họ. Các tấm sản xuất tới 2.550 lít nước mỗi tháng, thay thế hơn 5.000 chai nhựa sử dụng một lần.
Ở Byron Bay, Australia, nhà hàng nông trại Three Three Ducks, cung cấp nước từ một loạt các tấm hydropanels của riêng họ như một phần trong cam kết của họ về cuộc sống sạch sẽ, lành mạnh. Với doanh thu từ việc bán nước, nhà hàng quyên tặng hydropanels cho các cộng đồng nông thôn Úc bị hạn hán. Một quan hệ đối tác gần đây với người chơi thể thao – Patty Mills đang mang đến một nguồn cung cấp nước uống sạch có thể tái tạo cho sáu cộng đồng bản địa Úc. Các tấm sẽ tạo ra hơn 5.000 lít nước uống tinh khiết mỗi tháng.
Tiến sĩ Josephine Kulea đã mang SOURCE Hydropanels đến Samburu Girls Foundation, một trung tâm cứu hộ mà cô thành lập ở Kenya, “một ngôi nhà thứ hai từ quê nhà” để giúp các cô gái tiếp cận được với nền giáo dục đại học. Cô nói rằng các tấm pin mặt trời đã thay đổi cuộc sống. “Nó có ý nghĩa là rất nhiều bởi vì nó mang lại nhiều thời gian hơn cho họ để học tập, và nó cung cấp cho họ nước sạch để họ không mắc bệnh truyền nước. Tôi tin rằng cộng đồng có một tương lai tốt hơn.”Hội thảo Lemelson-MIT đã rất ấn tượng với ổ đĩa của Frieson với mục đích để giúp đỡ những người khác và cung cấp các giải pháp để giải quyết các vấn đề trên toàn cầu.
“Tinh thần sáng tạo của Cody, được thúc đẩy bởi khát vọng mạnh mẽ của anh ấy để giúp cải thiện cuộc sống của mọi người ở khắp mọi nơi, là một hình mẫu truyền cảm hứng cho các thế hệ tương lai”, Michael Cima, giám đốc khoa chương trình bày tỏ. “Sự khan hiếm của nước là một vấn đề được quan tâm trên toàn cầu mà Cody đang đấu tranh thông qua công nghệ và đổi mới. Chúng tôi rất vui mừng rằng việc sử dụng giải thưởng này sẽ tiếp tục thúc đẩy công việc của anh ấy ngày một hoàn thiện hơn.”
Quang Minh – ELITE LAW FIRM – lược dịch, nguồn: popularmechanics.com
